Naczynie litia to specjalne naczynie liturgiczne używane w Kościele prawosławnym i greckokatolickim podczas obrzędu zwanego litią, który jest częścią nabożeństw wieczornych lub uroczystych wigilii świątecznych. Litia to modlitwa o błogosławieństwo i dobrobyt dla wspólnoty, której towarzyszy poświęcenie chleba, pszenicy, wina i oliwy.
Charakterystyka naczynia litia:
-
Forma i materiały:
- Wykonane z metalu (np. mosiądz, srebro, złocone) lub ceramiki.
- Często zdobione motywami religijnymi, takimi jak krzyże, ikony świętych czy napisy liturgiczne.
- Ma kształt kielicha, misy lub naczynia z uchwytami, dostosowany do przechowywania i podawania składników litii.
-
Wielkość:
- Rozmiar zależy od liczby wiernych i tradycji lokalnej. Mniejsze naczynia są używane w mniejszych parafiach, a większe w katedrach lub monastyrach.
-
Zestaw liturgiczny:
- Często naczynie litia jest częścią zestawu, który zawiera dodatkowe elementy, takie jak mniejsze miseczki, kielichy czy talerze na chleb.
Składniki przechowywane w naczyniu litia:
- Chleb: Symbolizuje ciało Chrystusa oraz obfitość i błogosławieństwo.
- Pszenica: Reprezentuje życie i owocność duchową.
- Wino: Symbol krwi Chrystusa i radości duchowej.
- Oliwa: Wyraża pokój, miłosierdzie i uzdrowienie.
Zastosowanie w liturgii:
- Obrzęd litii: Podczas nabożeństwa wieczornego (np. Wigilii Paschy, Bożego Narodzenia), kapłan błogosławi przygotowane w naczyniu składniki, które są następnie rozdzielane między wiernych.
- Błogosławieństwo: Naczynie jest centralnym punktem ceremonii, symbolizując Boże dary dla wspólnoty.
- Tradycja i symbolika: Składniki w naczyniu litia mają głębokie znaczenie duchowe, przypominając o Bożej opiece, ofiarności i nadziei.
Znaczenie naczynia litia:
- Jest symbolem jedności wspólnoty w dziękczynieniu i modlitwie.
- Przywołuje biblijne obrazy obfitości i Bożej troski o lud Boży.
- Umożliwia przeżycie głębokiego doświadczenia liturgicznego, łącząc modlitwę z symbolicznym gestem dzielenia się Bożymi darami.
Naczynie litia, chociaż używane podczas specyficznych obrzędów, odgrywa ważną rolę w podkreśleniu wspólnotowego i duchowego wymiaru liturgii.