Okładki haftowane – Pokrovci (znane także jako pokrowce liturgiczne) to ozdobne tekstylia używane w tradycji prawosławnej i greckokatolickiej do przykrywania świętych naczyń liturgicznych, takich jak kielich eucharystyczny czy patena, podczas celebracji Boskiej Liturgii. Pokrowce te mają głęboki wymiar symboliczny i praktyczny, podkreślając świętość i uroczysty charakter nabożeństwa.
Charakterystyka pokrovców haftowanych:
-
Materiały:
- Wykonywane z wysokiej jakości materiałów, takich jak aksamit, jedwab, brokat lub inne szlachetne tkaniny.
- Haftowane nićmi złotymi, srebrnymi lub kolorowymi, które tworzą bogate i skomplikowane wzory.
-
Wzornictwo:
- Motywy religijne, takie jak krzyże, ikony Chrystusa, Matki Bożej, aniołów, świętych, czy symbole eucharystyczne (winorośl, chleb, kielich).
- Ornamenty roślinne i geometryczne, często inspirowane tradycyjną sztuką sakralną.
-
Komplet pokrowców:
- Duży pokrowiec (Aër): Przykrywa kielich i patenę razem po przygotowaniu Darów.
- Małe pokrowce (Pokrovci): Jeden na kielich eucharystyczny, drugi na patenę.
- Wszystkie elementy są zwykle wykonane w tym samym stylu i z tych samych materiałów.
Zastosowanie liturgiczne:
-
Przykrywanie świętych naczyń:
- Chronią święte Dary przed zanieczyszczeniem podczas liturgii i podkreślają ich sakralny charakter.
-
Procesje liturgiczne:
- W czasie Wielkiego Wejścia, kapłan niesie naczynia przykryte pokrovci, co podkreśla uroczystość i tajemnicę Eucharystii.
-
Podczas modlitw:
- Pokrovci są używane do zasłaniania kielicha i pateny, symbolizując Bożą obecność oraz osłonę, którą Bóg daje swoim wiernym.
Symbolika haftowanych pokrovców:
-
Ochrona i świętość:
- Pokrowce symbolizują ochronę świętych Darów, podobnie jak płaszcz Bożej opieki nad Kościołem i wiernymi.
-
Tajemnica wiary:
- Przykrycie kielicha i pateny przypomina o ukrytej, duchowej naturze Eucharystii, która wymaga wiary i czci.
-
Chwała i piękno liturgii:
- Haftowane pokrovci wyrażają majestat i piękno liturgii, podkreślając jej znaczenie jako obrazu niebiańskiego uwielbienia.
Znaczenie w sztuce sakralnej:
Haftowane pokrovci są nie tylko praktycznym elementem liturgii, ale również dziełami sztuki sakralnej, które odzwierciedlają bogactwo duchowej tradycji i estetykę Kościoła. Ich wykonanie wymaga nie tylko precyzji, ale także głębokiego zrozumienia symboliki religijnej, co czyni je ważnym dziedzictwem kulturowym i duchowym.
70x55cm
15x15cm
