Stempel drewniany na prosfory to narzędzie wykorzystywane w tradycji prawosławnej do pieczenia prosfory, chleba liturgicznego. Jest to przedmiot, który ma na sobie wycięty wzór, zazwyczaj w formie krzyża i innych symboli religijnych, który jest odciskany na wierzchu ciasta przed jego upieczeniem. Stempel służy do umieszczania na prosforze charakterystycznego znaku, który symbolizuje Ciało Chrystusa.
Zwykle stempel drewniany do prosfory ma okrągły lub kwadratowy kształt, a na jego powierzchni widnieją różne symbole liturgiczne, takie jak:
- Krzyż – symbol męki i zmartwychwstania Jezusa.
- Litery IC XC NIKA – skróty od "Jezus Chrystus Zwycięzca".
- Liczba 5 – odnosi się do pięciu ran Chrystusa.
Stempel ten jest używany przez kapłanów lub osoby przygotowujące prosforę, które odciskają go na wierzchu chleba przed jego pieczeniem. Po upieczeniu prosfory, znak pozostaje widoczny na chlebie, a w czasie Liturgii jest używany do przygotowania Eucharystii. Proces ten ma głębokie znaczenie duchowe, a stempel symbolizuje obecność i ofiarę Chrystusa.
Stempel do prosfory jest często wykonany z drewna, chociaż może być również zrobiony z innych materiałów, takich jak metal czy kamień. Drewniane stemple są popularne ze względu na tradycyjny charakter i łatwość użycia.